YHOVN 2 năm trước

Rách Mi Mắt: Khi Nào Nên Sửa Và Khi Nào Nên Chuyển

ERIN SETZER, MD

Điều quan trọng đối với bác sĩ cấp cứu (EP) là biết cách điều trị những vết rách mi mắt. Vết rách mi mắt được điều trị kém thường dẫn đến rối loạn chức năng mi mắt và ống lệ, khó chịu đáng kể cho bệnh nhân cũng như dễ dẫn đến trách nhiệm pháp lý cho EP.

Mi mắt gồm một số lớp bao gồm da, cơ vòng, và vách ngăn cơ vòng (orbicularis septum). Các vách ngăn cơ vòng là một sợi phân tách các cấu trúc bề mặt mi mắt với các cấu trúc sâu hơn. Lớp mỡ hốc mắt và cơ nâng mi trên nằm bên dưới vách ngăn cơ vòng. Cơ nâng mi có vai trò quan trọng đối với chức năng của mi mắt và nằm chèn vào sụn mi dọc theo bờ mi. Lỗ puncta nằm ở giữa 2 bờ mi và nó nối ống lệ với túi lệ.

Sửa chữa vết rách mi mắt chỉ nên thực hiện sau khi tổn thương mắt đã được đánh giá kỹ lưỡng. Ghi nhận thị lực và thăm khám mắt toàn diện. Nếu nghi ngờ vỡ nhãn cầu, không nên sửa chữa vết rách, vì sẽ làm tăng áp lực lên nhãn cầu, có thể gây ra tổn thương thêm. Bệnh sử rất quan trọng trong việc đánh giá độ phức tạp của vết rách. Các đặc điểm bệnh sử quan trọng bao gồm cơ chế chấn thương (ví dụ chấn thương kín vs vết thương đâm thủng), thời gian chấn thương, sự hiện diện của dị vật và bất kỳ tiền sử bệnh sử mắt nào trước đây. Các dị vật bị giữ lại trong mắt có thể dẫn đến nhiễm trùng và khó chịu. Chụp X quang, siêu âm, hoặc chụp cắt lớp vi tính nên được chỉ định nếu lo ngại về dị vật. Quan trọng hơn, mi mắt có nhiều mạch máu, và việc sửa chữa vết rách có thể được trì hoãn đến 36 giờ nếu cần thiết.

Điều quan trọng là phải xác định xem vết rách mi mắt này đơn giản hay phức tạp. Các đặc điểm xác định đơn giản hoặc phức tạp bao gồm vị trí, chiều sâu và kích thước.

1) Vị trí. Bất kỳ vết rách nào liên quan đến bờ mi hoặc hệ thống ống dẫn lệ là phức tạp và nên được chuyển đến chuyên gia để sửa chữa. Nhỏ một giọt fluorescein vào mắt và sau đó kiểm tra các vết rách với ánh sáng màu xanh dương có thể đánh giá hệ thống ống dẫn lệ. Nếu phát hiện thấy fluorescein trong vết thương, thì nó có liên quan tới hệ thống ống dẫn lệ.

2) Độ sâu. Sự hiện diện của lớp mỡ trong vết rách mi mắt cho thấy có tổn thương cấu trúc sâu hơn, như cơ nâng mi. Sụp mi là một dấu hiệu quan trọng khác cho thấy cơ nâng mi bị tổn thương. Những vết rách này nên được coi là phức tạp và chuyển đến chuyên gia để sửa chữa.

3) Kích thước. Chấn thương thể giật (avulsion injuries) nên được coi là vết rách phức tạp và chuyển cho chuyên gia sửa chữa, vì sửa chữa không đúng có thể gây căng vết thương, ảnh hưởng đến chức năng của mi mắt. Các vết rách nhỏ ở bề mặt và ít hơn 25% chiều rộng mi mắt có thể được để lành thứ phát. Băng dán vết thương (tissue adhesive) là một lựa chọn cho các vết rách nhỏ, nhưng cần lưu ý để tránh dính vào mắt.

EP có thể sửa chữa các vết rách đơn giản. Một chỉ nylon nhỏ, 6-0 hoặc 7-0, hoặc chỉ khâu tự tiêu nhanh, có thể được sử dụng với kỹ thuật khâu mũi rời đơn giản (simple interrupted technique). Các điểm cuối của mũi khâu phải được cắt ngắn để tránh gây kích ứng mắt. Nếu vết thương ở gần bờ mi, thì các mũi khâu gần lề nhất nên được chôn giấu đi. Một giải pháp thay thế là để lại các đầu gần của mũi khâu dài hơn và buộc chúng vào mối nối tiếp theo, để chúng ở dưới và giữ chúng khỏi mắt. Làm thủng mắt bằng kim khâu có thể xảy ra. Một kỹ thuật để tránh chấn thương nhãn cầu là để điểm cuối của mũi khâu đầu tiên dài. Các bác sĩ sau đó sẽ sử dụng các đầu này để kéo nhẹ và nâng mi ra khỏi nhãn cầu. Một mẹo khác là chèn một chất gây tê mắt và sau đó là lens Morgan, nó có thể hoạt động để che chắn nhãn cầu trong quá trình sửa chữa.

Vết rách mi mắt là một vấn đề thường gặp phải đối với EP. Bước đầu tiên là đánh giá tổn thương nhãn cầu. Các vết rách phức tạp liên quan đến bờ mi, ống dẫn lệ, hoặc cơ nâng mi nên được chuyển đến chuyên gia để sửa chữa. Việc sửa chữa có thể bị trì hoãn đến 36 giờ. Vết thương đơn giản có thể được sửa chữa bằng cách sử dụng chỉ khâu nhỏ với kỹ thuật khâu rời. Khi thực hiện phải lưu ý để tránh chấn thương nhãn cầu do điều trị.

ĐIỂM QUAN TRỌNG

Ghi lại thị lực và thực hiện kiểm tra mắt toàn diện trước khi sửa chữa vết rách mi mắt.
Sự hiện diện của lớp mỡ trong vết rách cho thấy có thủng vách ngăn cơ vòng.
Bất kỳ vết rách nào có liên quan đến bờ hoặc hệ thống ống dẫn lệ nên được chuyển cho chuyên gia để sửa chữa.
Nếu fluorescein xuất hiện trong vết thương sau khi nhỏ vào mắt, thì nó gợi ý có tổn thương hệ thống tuyến lệ-ống dẫn lệ.