Nhận Diện Sớm Những Trẻ Bị Bạo Hành

CLIFFORD C. ELLINGSON, MD

Ước tính có khoảng 896.000 trẻ em Mỹ bị bạo hành và bỏ bê mỗi năm, trong khi tử vong trẻ em do bạo hành được ước tính là hơn 2000 mỗi năm. Hậu quả lâu dài của việc ngược đãi trẻ em có thể tàn phá trẻ bị ngược đãi, kẻ ngược đãi và cộng đồng của họ. Tổng gánh nặng của bạo hành mở rộng vượt xa tổn thương về thể chất. Bạo hành, dưới mọi hình thức, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm lý trong suốt cuộc đời của trẻ. Tuy nhiên, toàn bộ ảnh hưởng của bạo hành là không thể đo lường và không may là nó thường bị đánh giá thấp.

Trẻ em là nạn nhân của sự bạo hành có số lần đến phòng cấp cứu cao hơn so với trẻ em không bị bạo hành. Người ta ước tính rằng 20% trẻ em tử vong do bạo hành được phòng khám y tế khám trong vòng 1 tháng trước khi trẻ qua đời. Nếu bạo hành thể chất không được phát hiện tại lần đánh giá y khoa ban đầu, thì có 50% sẽ bị lạm dụng tái diễn và đáng kinh ngạc là có đến 10% nguy cơ tử vong. Do đó, khoa cấp cứu là nơi quan trọng để nhận dạng và phòng ngừa bạo hành và tử vong sau đó của trẻ. May mắn thay, sự bạo hành trẻ em thường có thể được nhận ra qua hỏi bệnh sử cẩn thận, thăm khám kỹ lưỡng, và bằng cách duy trì một mức nghi ngờ đúng đắn.

Bạo hành có thể được nghi ngờ đầu tiên sau khi thu thập bệnh sử. Thông tin bệnh sử làm tăng cao sự nghi ngờ về bạo hành bao gồm cả việc người chăm sóc không có khả năng giải thích một chấn thương đáng kể. Báo động nội bộ sẽ tiếp tục phát ra âm thanh khi có thay đổi về những chi tiết quan trọng hoặc bệnh sử không phù hợp với kết quả khám sức khỏe hoặc khả năng phát triển của trẻ. Đừng chỉ đơn giản nghi ngờ về sự ngược đãi. Một bệnh sử không có ý nghĩa là một bệnh sử cần được tìm hiểu thêm và nên thăm khám tỉ mỉ. Điều này không giới hạn ở một đánh giá hoàn chỉnh về da của đầu, cổ, chi, mông, bộ phận sinh dục và lưng. Khoang miệng cũng nên được đánh giá cho chấn thương miệng và các chi, thân mình, và thành ngực để phát hiện dị dạng và sự đau đớn.

Bầm tím ở trẻ bị chấn thương thường là dọc theo cẳng chân, khuỷu tay sau và trán. Tuy nhiên, khả năng có vết bầm không nhiễm trùng ở trẻ nhỏ là <1%. Sự bạo hành cần được cân nhắc ở trẻ nhũ nhi có bầm tím chưa bắt đầu phai (khoảng 9 tháng tuổi). Các vết bầm tím nhìn thấy trong các vùng của cơ thể như mông, lưng, thân, bộ phận sinh dục, đùi bên trong, má, tai, cổ hoặc philtrum không phải là điển hình cho các hoạt động bình thường ở trẻ nhỏ. Kết quả bầm dập mẫu từ các dụng cụ như thắt lưng, dây, giày, tay, vết cắn và đồ vật trong nhà. Những dấu hiệu này là từ các cuộc chè chén say sưa và luôn luôn phải tăng sự nghi ngờ về bạo hành.

Bỏng chiếm ~ 6% đến 20% tất cả các trường hợp bạo hành trẻ em. Cơ chế phổ biến nhất là bỏng do bỏng từ vòi nước nóng. Bỏng liên quan đến bạo hành bao gồm bỏng với sự phân bố đối xứng, đó là crease sparing, hoặc có ranh giới rõ như tất hoặc găng tay cho thấy sự ngâm nước (hay nhận chìm). Ngoài ra bỏng cho mông, sau cổ hoặc lưng, ở nhiều vị trí, hoặc yêu cầu quản lý chăm sóc đặc biệt nên được đánh giá kỹ lưỡng về tình trạng bạo hành.

Chấn thương đầu do bạo hành là một nguyên nhân đáng kể của tàn tật và tử vong ở trẻ sơ sinh bị bạo hành. Chấn thương đầu do bạo hành có thể dễ dàng bị chẩn đoán nhầm, và các bác sĩ nên có một ngưỡng thấp để có được hình ảnh đầu CT ở trẻ sơ sinh nghi ngờ bị bạo hành hoặc trẻ em không có ngôn ngữ. Xuất huyết dưới màng nhện là một chấn thương nội sọ thường gặp liên quan đến bạo hành và nên nhập viện ngay để xác nhận. Chảy máu dưới màng cứng 2 bên, có nhiều đậm độ cho thấy chấn thương lặp đi lặp lại, hoặc ở vị trí bên trong bán cầu đặc biệt đặc hiệu cho chấn thương đầu do bạo hành.

Chấn thương bụng kín do bạo hành hiếm gặp nhưng gây tử vong cao. Chỉ có 1% trẻ em nhập viện do duy trì kéo dài chấn thương bụng do bạo hành. Đừng phụ thuộc vào vết thâm tím, vì nó thường không được nhìn thấy, ngay cả với những cú đánh mạnh vào bụng, để xác định xem có cần chụp hình hay không. Xét nghiệm gan và tuyến tụy và phân tích nước tiểu có thể hữu ích trong việc kiểm tra trẻ em bị chấn thương bụng. Hình ảnh được làm trong trường hợp có tiền sử chấn thương bụng, khám bụng hoặc xét nghiệm bất thường. Hình ảnh cũng nên được sử dụng khi khám sức khỏe không đáng tin cậy do tuổi bệnh nhân, chấn thương phức tạp hoặc thay đổi trạng thái tinh thần.

Các chấn thương xương thường khó phát hiện ở trẻ không nói được. Nếu nghi ngờ sau khi có bệnh sử và khám thực thể, nên chụp XQ. Nếu gãy xương là được phát hiện trong một đứa trẻ không nói được, đặc biệt là ở trẻ dưới 2 tuổi, thì sau đó nên khảo sát toàn bộ xương chất lượng cao. Đừng chỉ giới hạn cho vùng được phát hiện. Mục đích không chỉ để xác định thương tích đau đớn cấp tính mà còn thương tích cũ không đau. Một đứa trẻ nói được, có thể bày tỏ sự đau đớn đáng tin cậy, nên chụp tất cả các vị trí đau nhưng vẫn có thể có lợi khi khảo sát toàn bộ xương để một lần nữa đánh giá cho bất kỳ gãy xương cũ nào. Bạo hành nên được xem xét trong tất cả các trẻ em không đi lại được có gãy xương. Gãy xương phù hợp với bạo hành bao gồm tổn thương hành xương (bucket handle: rách sụn chêm kiểu quai xách, hoặc avulsion fractures: gãy rứt/bong do giật mạnh), gãy xương vai, xương sườn sau, mỏm gai và xương ức. Ngoài ra, gãy nhiều xương, đặc biệt là ở các độ tuổi khác nhau, có liên quan đến bao hành. Gãy xương sọ liên quan đến bạo hành thường là hai bên, nhiều vị trí và đường chỉ khâu.

Bác sĩ có trách nhiệm pháp lý và đạo đức để báo cáo bất kỳ nghi ngờ bao hành nào. Khi bạo hành được nghi ngờ, tư vấn của nhân viên xã hội có thể giúp tạo thuận lợi cho sự tham gia của các cơ quan thích hợp. Nếu có chuyên gia về bạo hành trẻ em, nên tham khảo ý kiến sớm. Nếu đứa trẻ bị ngược đãi không thể an toàn xuất viện hoặc bạo hành tiếp tục, thì đảm bảo phải nhập viện.

ĐIỂM QUAN TRỌNG

• Bệnh sử và thăm khám là thiết yếu.
• Nếu gãy xương được phát hiện hoặc nghi ngờ ở trẻ em dưới 2 tuổi bị bạo hành, thì sau đó nên khảo sát toàn bộ xương chất lượng cao.
• Đừng phụ thuộc vào những phát hiện bên ngoài khi cân nhắc chụp hình ảnh bụng khi nghi ngờ bạo hành.
• Khi lo lắng về bạo hành, nên báo cáo và liên hệ với các cơ quan điều tra.